Wystawa „Andy Warhol – Przed i Po” w Rzeszowie
Źródło: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
Muzeum Okręgowe w Rzeszowie zaprasza na wyjątkową wystawę „Andy Warhol – Przed i Po”. Prezentowane dzieła pochodzą ze zbiorów Muzeum Sztuki Nowoczesnej Andy'ego Warhola w Medzilaborcach na Słowacji. Jego twórczość będzie można podziwiać od 11 kwietnia do 16 czerwca 2024 roku.
Andy Warhol jest jednym z najbardziej wpływowych artystów XX wieku. Artystą, którego sposób bycia, strój, kolor włosów, każdy gest staje się równie ważny, jak realizowana przez niego praca graficzna. Uznawany za rewolucjonistę sztuki, twórcę pop-artu i ikonę popkultury. Ale kim był człowiek ukrywający się za tą fasadą? Wystawa „Andy Warhol – Przed i Po” rzuca nowe światło na tę postać.
Andy Warhol urodził się 6 sierpnia 1928 r. w Pittsburgu w Pensylwanii, jako Andrej Varchola. Jego rodzice, Andrij (Andrew) Varchola i Ulija (Julia) Justyna Zavacka, byli imigrantami. Pochodzili z mniejszości grekokatolików łemkowskich (rusińskich) z wioski Miková, usytuowanej na północy Słowacji. Warhol przeszedł drogę od dobrze prosperującego grafika reklamowego do artysty-gwiazdy o popularności porównywalnej z gwiazdami filmowymi czy idolami muzyki pop. Dzisiaj w niedalekich Medzilaborcach istnieje Muzeum Sztuki Nowoczesnej gromadzące dzieła i pamiątki związane z artystą. Rzeszowska wystawa w całości oparta jest na zbiorach tego muzeum.
Choć nazwisko Andy'ego Warhola kojarzy się przede wszystkim z „wizualną lekkością” pop-artu, to coraz częściej badacze skupiają się na jego „całości”, starając się zrozumieć kim był i czym kierował się w swojej twórczości. Dopiero w ostatniej dekadzie zaczęto analizować przemianę Andreia Varcholi z rusińskiej wioski w supergwiazdę Andy'ego Warhola. Pozornie te dwie postacie mogą wydawać się zupełnie różne – syn emigrantów z Łemkowszczyzny, zdaje się nie mieć nic wspólnego z twórcą słynnych obrazów z puszkami Coca-Coli i zupami Campbella, portretów gwiazd i frapujących autoportretów.
Niezwykła podróż w głąb tożsamości
Zamiarem twórców wystawy jest zaakcentowanie rodzimych korzeni artysty i ich wpływu na jego twórczość. Stąd na ekspozycji zobrazowano relacje z jego matką – Julią Zavacką Varcholą, jego wczesne prace, jak również te z okresu szczytowej popularności.
- Ponieważ wciąż jesteśmy duchowo zaangażowani w święta Wielkiejnocy, celowo wymyśliłem projekt, aby czas zdrady, zmartwychwstania i zwycięstwa nad śmiercią był dla nas zarówno pamiątką, jak i nadzieją. Wierzę, że święte symbole i motywy, które Warhol twórczo „zmodyfikował” z dzieł starych mistrzów w ostatniej części jego życia, mają jakiś związek z jego wiarą w Boga i podziwem dla wschodniochrześcijańskiego rytuału bizantyjskiego. Projekt nie wyczerpuje wszystkich aspektów formalnych i ideowych twórczości człowieka, który twierdził, że „przybył znikąd”, „nie wierzy w śmierć”..., ale mam nadzieję, że dostarczy on odbiorcy motywacji do głębszego poznania życia, działalności i filozofii Andy'ego Warhola – wyjaśnia Michał Byćko, twórca koncepcji wystawy.
Wystawa skupia się na tej właśnie transformacji Warhola. Zaprezentowane zostaną rysunki i grafiki z czasów, gdy Warhol pracował jako grafik reklamowy, a także zdjęcia i pamiątki rodzinne, ukazujące wpływ matki i korzeni łemkowskich na jego twórczość. Zwiedzający odkryją momenty przełomowe w życiu artysty, jak wspomniana już słynna seria „Campbell's Soup Cans” i portrety gwiazd, które uczyniły go ikoną pop-artu. Wystawa ukazuje mniej znany aspekt twórczości artysty – jego fascynację religią, wschodniochrześcijańską kulturą oraz sztuką sakralną, widoczną w pracach inspirowanych ikonami bizantyjskimi. Jest to niezwykła okazja do poznania go nie tylko jako artysty, ale i człowieka, a przede wszystkim jednak można obejrzeć oryginalne dzieła sztuki z różnych etapów jego kariery.
Wystawa jest efektem współpracy Województwa Podkarpackiego z Samorządowym Krajem Preszowskim. Rzeszów i Podkarpacie dołączyło do zaszczytnego grona miejsc, gdzie wędruje ta wystawa – prezentowana była ona wcześniej w Dubrowniku, a po Rzeszowie trafi do Nicei.
- Bardzo nas ucieszyła ta propozycja, chętnie przystąpiliśmy do realizacji tego wspólnego przedsięwzięcia. Myślę, że wystawa będzie bardzo interesująca i stanowić będzie nie lada gratkę, nie tylko dla miłośników artysty – mówił Władysław Ortyl, Marszałek Województwa Podkarpackiego.
Kuratorem wystawy jest Martin Cubjak, dyrektor Muzeum Sztuki Nowoczesnej Andy’ego Warhola, natomiast koordynatorem dr Michał Rut, kustosz Muzeum Okręgowego w Rzeszowie.