Dożynki gminy Świlcza w Mrowli: tradycja, wdzięczność i wspólnota

Wczuj się w klimat dożynek w Mrowil, obejrzyj nasz reportaż:

– Tegoroczne plony to powód do dumy, nawet mimo trudności, jakie napotkali rolnicy – podkreślał wójt gminy, Dawid Homa. – Dzisiejsze wieńce pokazują, że mimo ciężkiego roku udało się przygotować piękne symbole wdzięczności – z kłosów zbóż, owoców i kwiatów.

Każde sołectwo przygotowało swój własny wieniec. Tomasz Salach, sołtys Rudnej Wielkiej, przyznał, że tworzenie wieńca dotykowego to duży wysiłek. – Co roku staramy się robić to jak najlepiej, przy wsparciu pań z Koła Gospodyń Wiejskich. To naprawdę potężna praca – podkreślał.

Przewodnicząca KGW w Rudnej Wielkiej, Helena Batóg, przedstawiła symbolikę przygotowanego dzieła: – Nasz wieniec ma kształt serca w koronie cierniowej. Wykorzystaliśmy m.in. fasolę, kaszę i różne gatunki grochu.

Z kolei w Dąbrowie powstał wieniec w kształcie tradycyjnego ula. – Pracowałyśmy nad nim cały tydzień, a wcześniej gromadziłyśmy materiały – zboża, kwiaty i trawy. Zrobiłyśmy też pszczółki, by ożywić kompozycję – tłumaczyła Barbara Duduś z miejscowego KGW.

W Trzcianie panie z koła "Liminoki" zdecydowały się na dzieło o wymiarze religijnym. – To nasz dar dziękczynny Bogu za plony – mówiła przewodnicząca Edyta Salach. – Przednia część wieńca przedstawia Matkę Bożą Niepokalaną, patronkę naszej parafii, a z tyłu znajduje się wizerunek świętej Marty, patronki gospodyń.

W Bratkowicach członkinie Koła Gospodyń Wiejskich przygotowały misterną „studnię”. – Klejenie i układanie zajęło nam dwa tygodnie, codziennie od popołudnia do późnego wieczora. Pomagało sześć pań, a także kilku panów – relacjonowała przewodnicząca KGW, Maria Nowożeńska.

Sołectwo Mrowla, jako gospodarz dożynek, przygotowało symboliczny wieniec przedstawiający furmankę z rolnikami jadącymi do kościoła. – Na wozie znajduje się wieniec z tegorocznych zbóż i owoców – mówił sołtys, Piotr Pokrywa.

Centralnym momentem uroczystości było przekazanie bochna chleba wójtowi. – Ten bochen niech będzie symbolem dobrobytu całej naszej gminy – komentował wzruszony Dawid Homa.

Znaczenie pracy rolników podkreślił także poseł Adam Dziedzic: – Żywności nie wytwarza się w fabryce – dostarczają ją nam rolnicy, którzy zaczynają od siewu i każdego dnia patrzą w niebo, licząc na dobrą pogodę. Jak dodał, dziś coraz rzadziej słychać odgłosy dawnych żniw, ale pamięć o nich pozostaje w tradycji.

O wymiarze kulturalnym wydarzenia mówił dyrektor Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji, Adam Majka. – Imprezy plenerowe mają nie tylko charakter rozrywkowy, ale i integracyjny. W naszej gminie w ruchu artystycznym działa ponad 400 osób, od zespołów folklorystycznych po teatry amatorskie.

Jak dodał, istotnym elementem są również występy muzyczne w tradycyjnym wykonaniu: – To nie komercyjne śpiewanie, ale przekaz melodii ludowych w autentycznym „białym głosie”. Cieszymy się, że udało się nawet reaktywować grupę seniorów, którzy działali w latach 70. w Bratkowicach.

Etnomuzykolog Lidia Biały podkreślała, że mieszkańcy mają prawo być dumni z dziedzictwa regionu. – W Świlczy i okolicach w latach 70. działało najwięcej zespołów ludowych w całym Podkarpaciu. To ważne, byśmy kultywowali dorobek takich osób jak Władysław Łoboda czy Józef Dziedzic.

Nie zabrakło także elementów humorystycznych. Tradycyjnie mieszkańcy Rudnej Wielkiej przygotowali okolicznościowe przyśpiewki skierowane do zasłużonych osób. – Staramy się układać je w formie żartobliwej, ale też mówiącej coś o obdarowanym – wyjaśniał sołtys Tomasz Salach.

Z niespodzianki szczególnie ucieszył się przewodniczący Rady Powiatu Rzeszowskiego, Tomasz Wojton. – Nie wiedziałem, jakie będą piosenki. To piękna tradycja, która wywołuje uśmiech i radość. Oby nigdy nie zanikła – powiedział.

Na zakończenie Tomasz Salach podkreślił: – Tak długo, jak my pielęgnujemy te zwyczaje, one nie zginą. Naszym celem jest przekazanie ich kolejnym pokoleniom.

Dożynki w Mrowli były nie tylko świętem plonów, lecz także wyrazem jedności mieszkańców i dumy z regionalnej kultury, którą mimo upływu lat wciąż pielęgnują i przekazują dalej.